Verspreid op het internet is veel te vinden over dit onderwerp. Het KNGF verzamelt samen met de VvOCM, de Hanzehogeschool Groningen en het landelijke expertisecentrum Pharos op deze pagina zoveel mogelijk informatie voor fysiotherapeuten en oefentherapeuten.

Wat zijn beperkte gezondheidsvaardigheden?

Mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden hebben moeite met het vinden, begrijpen, beoordelen en gebruiken van informatie over gezondheid. Een deel van deze groep is laaggeletterd. Zij hebben moeite met lezen, schrijven en/of rekenen. De kans is groot dat zij ook moeite hebben met digitale zaken. En wist je dat maar liefst 22.6% van de hoogopgeleiden beperkt gezondheidsvaardig is? Zij lijken je te begrijpen maar als je doorvraagt, blijkt dit niet zo te zijn.

Volgens verschillende onderzoeken is er een duidelijke samenhang tussen beperkte gezondheidsvaardigheden en een slechtere gezondheid. Juist deze groep maakt meer gebruik van zorg en ervaart de kwaliteit van de zorg die ze krijgen als minder goed.

Meer informatie lees je op de website van Pharos.

Hoe zou jij dit uitleggen? [VIDEO'S]

De overige video's bekijk je hier.

Herkennen van beperkte gezondheidsvaardigheden

Informatie voor zorgverleners

1. Voorbeelden van signalen (Hanzehogeschool, project Com-in-Actie)
2. 11 signalen en video ‘Ik ben een van deze mensen’ over herkennen beperkte gezondheidsvaardigheden (Stichting Lezen en Schrijven)
3. VR-app waarmee je laaggeletterdheid leert te herkennen (HAN)

Tools en hulpmiddelen

1. Checklist Herkennen laaggeletterdheid en beperkte gezondheidsvaardigheden (Pharos)

Tips voor begrijpelijke communicatie

Informatie voor zorgverleners

1. Project Com-in-Actie (Hanzehogeschool)
2. Rapport ‘Beter omgaan met beperkte gezondheidsvaardigheden in de curatieve zorg; kennis, methoden en tools’ (Nivel)
3. Informatieblad ‘Plain Talking’ vol tips (European Pain Federation)

Tools en hulpmiddelen

1. Werkblad voor eerste consult en volgt het diagnostisch proces van de fysiotherapeut (project Com-in-Actie)
2. Tipkaart Begrijpelijk communiceren (project Com-in-Actie)
3. Gesprekskaart ondersteunt in het gesprek met patiënten (Pharos)
4. Terugvraagmethode: hoe werkt het? (Pharos)
5. Checklist gesprekken voeren (Pharos)

Klik hier voor meer tools en hulpmiddelen

Word een gezondheidsvaardige organisatie 

Informatie voor zorgverleners  

1. Model: 10 kenmerken van een gezondheidsvaardige organisatie (Pharos)
2. Test: Hoe begrijpelijk is mijn gezondheidsorganisatie voor iedereen? (Pharos)
3. Methodiek Begrijpelijke medische informatie in woord en beeld (Pharos)
4. Handreiking voor zorgprofessionals (Vilans)
5. Leidraad vragenlijsten duidelijker en toegankelijker maken (Zuyd Hogeschool)
6. Handvatten en tips om onderzoek inclusief te maken, waaronder begrijpelijke vragenlijsten (Pharos)

Tools en hulpmiddelen

1. Tips om aan de slag te gaan (Alliantie Gezondheidsvaardigheden)
2. Checklist toegankelijke informatiematerialen en eHealth-toepassingen ontwikkelen (Pharos)
3. Voorbeeld praktijkcheck huisarts (Pharos)
4. Schrijfwijzer begrijpelijke brief (Zuyd Hogeschool)
5. Leidraad begrijpelijk leefplan (Zuyd Hogeschool)
6. Leidraad communicatievriendelijk meten met vragenlijst (Zuyd Hogeschool)

Meer lezen

1. Toolkit met stap-voor-stap handleiding en tools voor communicatie met alle patiënten (AHRQ)
2. Factsheet Gezondheidsvaardigheden in Nederland – cijfers 2021 (Nivel)
3. Limited health literacy in primary care physiotherapy: Does a physiotherapist use techniques to improve communication? (Patient Education and Counseling)
4. Negative language use of the physiotherapist in low back pain education impacts anxiety and illness beliefs: A randomised controlled trial in healthy respondents (Patient Education and Counseling)