(Seksueel) grensoverschrijdend gedrag
Bij grensoverschrijdend gedrag wordt al snel gedacht aan ongepast gedrag van een therapeut naar een patiënt. Maar het domein is groter: ook therapeuten krijgen te maken met grensoverschrijdend gedrag door patiënten. Ook onveiligheid op de werkvloer tussen werkgever, werknemer of collega’s onderling valt onder grensoverschrijdend gedrag. Wat kun je doen wanneer je hiermee geconfronteerd wordt? En hoe kun je het voorkomen?
Beroepscode voor de Fysiotherapeut
Als het gaat om patiëntencontact dan is de Beroepscode voor de Fysiotherapeut (opent in nieuw tabblad) heel duidelijk: ‘de fysiotherapeut respecteert de persoonlijke levenssfeer van de patiënt en onthoudt zich van verbale en fysieke intimiteiten.’
Uitleg en toestemming
Het is belangrijk om je als fysiotherapeut iedere dag weer te realiseren dat je in een afhankelijkheidsrelatie werkt, waarbij de patiënt zich in een kwetsbare positie bevindt. Fysiotherapie vindt meestal plaats in een één-op-één-setting. Daarnaast is er sprake van fysieke aanrakingen, soms ook in intiem gebied. Je moet je er bewust van zijn dat dit onprettig of ingrijpend kan zijn voor een patiënt. Dit vereist een serieuze verplichting tot het geven van uitleg en vragen van toestemming aan de patiënt. Hierbij houd je als fysiotherapeut ook rekening met persoonlijke opvattingen en omstandigheden van een patiënt. Op deze manier creëer je een veilige zorgomgeving.
Relatie met een patiënt
Een relatie beginnen met een patiënt. Het mag écht niet. Ook niet als dit met instemming en misschien zelfs wel op initiatief van de patiënt gebeurt. Het medisch tuchtcollege was daarover ook heel duidelijk toen een fysiotherapeut voor het tuchtcollege moest verschijnen.
Bekijk voor meer informatie over dit onderwerp deze twee documenten van de Inspectie van Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ):
- Brochure ‘Het mag niet, het mag nooit’ (opent in nieuw tabblad)
- Factsheet ‘Het mag niet, het mag nooit’ (opent in nieuw tabblad)
Vertrouwenspersoon
Speelt er bij jou of in jouw praktijk een situatie rondom grensoverschrijdend gedrag? Blijf er niet mee zitten. De vertrouwenspersoon van het KNGF helpt je graag verder. Zij heeft een luisterend oor en kan je – waar nodig- ook de weg wijzen bij juridische vraagstukken.
Informatie via de NVMT
De Nederlandse Vereniging voor Manuele Therapie (NVMT) heeft veel informatie op een rij gezet die voor alle fysiotherapeuten geldt. Je vindt hier onder andere een voorlichtingsvideo voor patiënten en verwijzingen naar therapeuten en patiënten die hun verhaal delen over grensoverschrijdend gedrag.
KoersKaart
Door in gesprek te gaan over grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer creëer je bewustwording en draag je bij aan het voorkomen van overschrijdende gedragingen. De KoersKaart is een methode van zo’n 120 minuten die je met 3 tot 9 collega’s kunt doornemen.
IGJ: zorg of zorgelijk
Seksueel grensoverschrijdend gedrag in de zorg is soms duidelijk, maar soms juist moeilijk te zien. Betrokkenen en omstanders kunnen helpen om zulke situaties te voorkomen of grensoverschrijdend gedrag te stoppen. Maar hoe? Voer daarover het gesprek. Deze gespreksstarter van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd kan hierbij helpen.
Handreiking regeringscommissaris
Op basis van vele verhalen in de media over grensoverschrijdend gedrag in de televisiewereld publiceerde regeringscommissaris Mariëtte Hamer de handreiking Cultuurverandering op de werkvloer.
ZorgVeilig en beëindigen behandelrelatie
Hoewel bedreigingen en (online) intimidatie door patiënten, familieleden, bezoekers of burgers helaas voorkomen in de zorgsector, mogen deze gedragingen nooit als normaal of acceptabel worden gezien. Daarom neemt het KNGF deel aan het project ZorgVeilig, een initiatief van artsenfederatie KNMG.
Een onveilige situatie kan een aanleiding zijn om de behandelrelatie te beëindigen. Het beëindigen van de behandelrelatie mag een therapeut niet zomaar doen. De handreiking van het KNGF geeft je hierover informatie.