Wetenschapsrapporter – Positief zijn over ons vak werkt

24 november 2025

In de wetenschappelijke literatuur én de dagelijkse praktijk van de manuele therapeut komt wordt het steeds duidelijker dat de contextuele factoren rondom een behandeling – zoals verbale suggesties voorafgaand aan een handeling – een belangrijke rol spelen. Twee studies hebben de impact onderzocht van vooraf gegeven verbale verwachtingen op behandelresultaten. Zaworski et al. (2025) kijkt naar de effecten van verschillende verbale suggesties bij jongvolwassenen met chronische, niet-specifieke lage rugpijn. Malfliet et al. (2019) onderzocht de invloed van behandelverwachtingen op klinische uitkomsten en cortisolniveaus bij patiënten met chronische nekpijn.

In de studie van Zaworski et al. (2025) werden 66 jonge volwassenen (19–30 jaar) met chronische lage rugpijn gerandomiseerd naar drie groepen die respectievelijk positieve, neutrale of negatieve verbale suggesties kregen voorafgaand aan een gestandaardiseerde lumbaal-spinale manipulatie. De onderzoekers evalueerden een breed scala aan uitkomsten, waaronder pijnintensiteit (gemeten met de NPRS-11), stress, druk-pijndrempels (PPT) en diverse mechanistische metingen, zoals tissue temperature en bloedbiomarkers. Dit onderzoek benadrukt dat positieve verbale instructies leiden tot een grotere pijnreductie en een toename in druk-pijndrempels. Negatieve suggesties hadden juist een minder gunstig effect.

Malfliet et al. (2019) richtten zich op patiënten met chronische nekpijn (leeftijd 18–65 jaar; n = 83) en onderzochten hoe de verbale verwachtingen (positief, neutraal of negatief) voorafgaand aan een fysieke therapiebehandeling de klinische uitkomsten beïnvloeden. De interventies varieerden van cervicale manipulatie en mobilisatie tot een sham-behandeling. Naast subjectieve pijnmetingen met behulp van de Visual Analogue Scale (VAS) en de Neck Disability Index (NDI) werden ook objectieve uitkomsten, zoals druk-pijndrempels (PPT) en salivair cortisol, gemeten. Opvallend was dat positieve en neutrale verwachtingen leidden tot een afname van de pijnscores en een verbetering van de druk-pijndrempels, terwijl negatieve verwachtingen onvoldoende of geen verbetering teweegbrachten. Bovendien lieten de negatieve en neutrale verwachtingen een significante stijging van het cortisolniveau zien, wat wijst op een fysiologische stressrespons.

Beide studies illustreren dat verbale communicatie voorafgaand aan een manuele ingreep niet slechts een vrijblijvend extraatje is, maar daadwerkelijk invloed kan hebben op de uitkomst van de behandeling. Zaworski et al. laten zien dat een positief ingekaderde verbale boodschap resulteert in een significante pijnafname en verbeterde mechanistische responsen, terwijl negatieve suggesties het tegenovergestelde effect lijken te hebben. Malfliet et al. bevestigen dat positieve (en in mindere mate neutrale) verwachtingen leiden tot een afname in subjectieve pijn en een toename van de pijndrempels. Interessant genoeg resulteert het gebruik van negatieve of onduidelijke (bijvoorbeeld “onbekende effecten”) suggesties in een verhoogd cortisolniveau – een indicator van stress – zonder dat dit direct leidt tot een forse verslechtering van pijn of functie. Desalniettemin zijn de positieve effecten van de behandeling zelf er wel mee tenietgedaan.

Voor de manuele therapeut zijn de bevindingen duidelijk: de wijze waarop je als behandelaar verbale suggesties geeft kan substantiële invloed hebben op het behandelresultaat. Door positief te communiceren – bijvoorbeeld door te benadrukken dat de ingreep een effectieve methode is voor pijnreductie – kun je de verwachtingen van de patiënt positief beïnvloeden, wat leidt tot een grotere pijnvermindering en verbeterde mechanistische responsen. Negatieve of onzekere boodschappen kunnen daarentegen een stressrespons opwekken, zoals blijkt uit de verhoogde cortisolwaarden, zonder dat dit daadwerkelijk resulteert in betere behandelresultaten. In de klinische praktijk betekent dit dat het inzetten van positieve taal en het vermijden van negatieve of onduidelijke formuleringen een eenvoudige, maar krachtige strategie kan zijn om het potentieel van manuele therapie te optimaliseren. Zoals vaak terugkomt, door aandacht te besteden aan de communicatieve context, kunnen we onze behandelingen effectiever maken en zo bijdragen aan betere patiëntuitkomsten.

Bronnen

Malfliet, A., Lluch Girbés, E., Pecos‐Martin, D., Gallego‐Izquierdo, T., & Valera‐Calero, A. (2019). The Influence of Treatment Expectations on Clinical Outcomes and Cortisol Levels in Patients With Chronic Neck Pain: An Experimental Study. Pain Practice, 19(4), 370–381. https://doi.org/10.1111/papr.12749

Zaworski, K., Baj-Korpak, J., Tokarska-Rodak, M., Plażuk, E., Dyrda, A., Bialosky, J., & Rossettini, G. (2025). Can pre-treatment verbal suggestions influence the short-term effects of spinal manipulation in young adults with chronic non-specific low back pain? A randomized controlled trial. Musculoskeletal Science and Practice, 80, 103431. https://doi.org/10.1016/j.msksp.2025.103431