Cora Vermeulen is fysiotherapeut en voorzitter van het regionaal samenwerkingsverband Verenigde Fysiotherapeuten Leiden en omstreken (VFL). Tijdens een werkbezoek lieten Cora en collega’s de minister kennismaken met verschillende paramedische disciplines. “We wilden de boodschap overbrengen dat de paramedie grote meerwaarde heeft voor de zorg. Meerwaarde die nog beter benut kan worden. Onze boodschap is overgekomen.”

“De minister werd door zijn ambtenaren op pad gestuurd om de paramedie te leren kennen. Hij was bijzonder geïnteresseerd. We hebben hem in de rol van patiënt langs zes paramedische zorgverleners laten gaan. Met een zogenaamde diagnose ‘mild, niet aangeboren hersenletsel’, sprak hij de fysiotherapeut, oefentherapeut, logopedist, ergotherapeut, diëtist en huidtherapeut. Daarna heb ik een presentatie gegeven over onze bijdrage aan het grotere plaatje: de toenemende zorgvraag en de personeelstekorten.”

Nut en noodzaak van regionaal samenwerken

“Het is voor de regionale zorg super belangrijk om aan tafel te zitten bij bijvoorbeeld de zorgverzekeraar en belangrijke partners in de keten. Zo kun je invloed uitoefenen daar waar het gebeurt."

“Regionale samenwerking heeft nut én noodzaak. Momenteel is 1 op de 6 werkzame Nederlanders actief in de zorg. Dat moeten er 1 op de 4 worden, om in de toenemende zorgvraag te kunnen voorzien. Dat is niet haalbaar. Dus moet je die 1 op de 6 slim inzetten. Daar zit voor de paramedie een grote kans.”

Positionering als belangrijke beroepsgroep in de keten

“In onze regio werkt inmiddels vrijwel iedereen multidisciplinair en met uniforme ketenzorgprogramma's. Zo kunnen we collectieve, transmurale afspraken maken met ziekenhuizen. Dat is uniek in Nederland. En is mede mogelijk door de insteek van Zorg en Zekerheid. Deze zorgverzekeraar zet gelden multidisciplinair in. Dat vereist multidisciplinaire samenwerking met een huisarts, een apotheker, een fysiotherapeut en een diëtist.”

“Vanuit de VFL zorgen we voor de fysiotherapeutische zorginhoud van die programma’s. Dat hebben we gedaan voor diabetes, hart- en vaatziekten, COPD, ouderenzorg en angst- en stemmingsstoornissen. En we zijn bezig met artrose, osteoporose en fractuurpreventie. We hebben onszelf zo gepositioneerd als belangrijke beroepsgroep in de keten.”

“We doen met de VFL in de regio Zuid Holland Noord wat het KNGF landelijk doet. We positioneren ons op inhoud en behartigen de belangen van de ruim 420 fysiotherapeuten die bij ons zijn aangesloten. We onderhandelen niet over tarieven. En we maken geen eigen richtlijnen; we volgen de richtlijnen en kwaliteitscriteria van het KNGF.”

Concreet samenwerken, met resultaat

“Op regionaal niveau wordt samenwerken al gauw heel concreet. Dat zien we bijvoorbeeld voor orthopedie. In welk stadium verwijzen we iemand met artrose door naar een orthopeed? Vaak gaat die persoon te vroeg en wordt direct teruggestuurd naar de eerste lijn. Dat noemen orthopeden ook wel een ‘felicitatieconsult’: Gefeliciteerd u hebt inderdaad artrose, maar ik kan (nog) niets voor u betekenen. Zonde van de kosten. Als we de route in de eerste lijn aanpassen - met medicatie, training, eventueel leefstijl – en dat goed uitlijnen met de huisarts, de apotheker en de diëtist, verwijs je uiteindelijk beter door. Het maakt je eigen werk effectiever, en we financieren als maatschappij minder onnodige felicitatieconsulten.”

Regionaal samenwerken maakt het vak van de fysiotherapeut extra boeiend

“Veel fysiotherapeuten verlaten het vak, vanwege het inkomen. Ben je net afgestudeerd, kan je nauwelijks een huis huren of kopen. Daar komt bij dat het beroep behoorlijk dichtgetimmerd is. Zie je dat het proces slimmer kan, krijg je te maken met allerlei bezwaren. Zo bloedt creativiteit dood. En zo komen hbo-opgeleide fysiotherapeuten op andere plekken in andere sectoren terecht. De vraag is dus, hoe maken we ons vak aantrekkelijker?”

“In de regio organiseren we samen scholingen, gericht op samenwerken. Dat doen we om werken in onze regio aantrekkelijker te maken. Samenwerken met andere zorgprofessionals - in de regio, in de wijk, met de gemeente of met sportverenigingen - maakt  het vak extra boeiend. Je wordt meer coach of casemanager bijvoorbeeld, als je iemand leert effectief te bewegen en het proces dan overdraagt aan een sportvereniging. Dit vraagt wel om budgetten en financieringsstructuren, om het mogelijk te maken.”

Knelpunten in landelijk beleid

“Ik heb de minister meerdere voorbeelden gegeven van uitdagingen die wij dagelijks tegenkomen. Dat de financiering op landelijk niveau nog monodisciplinair georganiseerd is, bijvoorbeeld. Het zorgt ervoor dat je soms geen diagnosecode hebt, terwijl je op inhoud wel in de richtlijn en in de ketenzorg zit. Dat is lastig.”

“Net als het ontbreken van landelijk volgbeleid van zorgverzekeraars voor innovaties van paramedische beroepen. Huisartsen hebben dat bijvoorbeeld wel. Het gevolg is, dat we onvoldoende respons krijgen als we een pilot doen. Omdat de pilot door slechts één zorgverzekeraar gefinancierd wordt, verwijzen huisartsen niet of te weinig patiënten door. Zo is vernieuwing via pilots wel heel moeilijk te organiseren.”

“Ook het ontbreken van een diagnosecode om preoperatief te trainen met Better in, Better out, heb ik benoemd. Het is een wetenschappelijk bewezen, effectieve aanpak, maar we kunnen het niet declareren. Dat moet echt veranderen.”

Ons belang zelf stevig blijven behartigen

“We moeten afwachten wat de minister er uiteindelijk mee doet.  Al kwam het wel terug in zijn LinkedIn post van diezelfde dag."

"Zou hij nu met een ander beeld aan tafel zitten als hij met huisartsen of ziekenhuisbestuurders praat, vraag ik me af. Ik denk van wel. Maar ons belang zullen we ook zelf stevig moeten blijven behartigen.”

Meer lezen?

Minister Kuipers: ‘De eerste lijn is van wezenlijk belang voor de zorg’